Trong bóng đá hiện đại, việc ra quyết định chính xác là vô cùng quan trọng. Chính vì vậy, công nghệ VAR đã ra đời để hỗ trợ trọng tài đưa ra những quyết định công bằng và chuẩn xác nhất. Bài viết này the-fillingstation.com sẽ giải thích rõ công nghệ VAR là gì, cách thức hoạt động và vai trò của công nghệ này trong các trận đấu lớn như World Cup.
Công nghệ VAR là gì?
VAR là viết tắt của Video Assistant Referee, nghĩa là Trợ lý Trọng tài Video. Đây là hệ thống công nghệ tiên tiến được thiết kế để hỗ trợ trọng tài trong việc quan sát và đánh giá các tình huống quan trọng thông qua video. VAR giúp giảm thiểu sai sót trong những quyết định khó khăn, từ đó nâng cao độ chính xác và tính công bằng của trận đấu.
Công nghệ VAR được Hiệp hội Bóng đá Quốc tế (IFAB) phê duyệt vào năm 2016. Lần đầu tiên nó được thử nghiệm tại một trận đấu chuyên nghiệp ở Mỹ vào tháng 8/2016. Trước khi trở thành chuẩn mực quốc tế, VAR cũng đã được thử nghiệm ở Anh, Đức và Ý. Đến World Cup 2018, VAR chính thức xuất hiện trên sân chơi bóng đá lớn nhất hành tinh, sau khi FIFA từng thử nghiệm công nghệ xác định bàn thắng tại World Cup 2014.
Tại World Cup 2018, VAR đã chứng minh tầm quan trọng của mình với nhiều tình huống quyết định, như các trận đấu giữa Bồ Đào Nha-Tây Ban Nha hay Pháp-Australia. Hệ thống này được vận hành riêng biệt, nhưng có quyền truy cập tất cả các camera trên sân. Khi phát hiện sai sót hoặc tình huống nhạy cảm, VAR sẽ thông báo cho trọng tài.
VAR chỉ được áp dụng trong một số tình huống nhất định gồm: bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp và các tình huống nghi ngờ phạm lỗi nghiêm trọng. Điều này giúp trọng tài tập trung vào những quyết định quan trọng mà không làm gián đoạn nhịp trận đấu.
Cách thức hoạt động của VAR
Mỗi trận đấu sử dụng VAR đều được chuẩn bị kỹ lưỡng. Chẳng hạn, tại World Cup 2018, mỗi sân vận động lắp đặt tổng cộng 33 camera, trong đó 8 camera chuyển động siêu chậm và 4 camera bổ sung cho các tình huống đặc biệt. Khi vào vòng loại trực tiếp, phía sau khung thành của mỗi đội còn có thêm 2 camera chuyển động siêu chậm để đảm bảo ghi lại chính xác từng chi tiết.
Hệ thống VAR cũng có các camera chuyên dụng để theo dõi tình huống việt vị. Trong trận chung kết bảng B giữa Tây Ban Nha và Maroc, camera này đã giúp xác định bàn gỡ hòa của Tây Ban Nha trong những phút cuối, đồng thời đảm bảo đội bóng này đủ điều kiện đi tiếp vào vòng trong.
Mọi hình ảnh từ camera sẽ được truyền trực tiếp về trung tâm điều hành video (VOM), nơi có 13 trợ lý trọng tài video làm việc. Trong số này, một trợ lý chính sẽ phụ trách trận đấu cùng ba trợ lý bổ sung (AVAR1, AVAR2, AVAR3). Họ quan sát các tình huống quay chậm và thông báo cho trọng tài khi phát hiện lỗi hoặc cần ý kiến thêm.
Quy trình ra quyết định với VAR
Công nghệ VAR là gì và quy trình ra quyết định có gì đặc biệt? Khi trọng tài cần xác minh một tình huống, trợ lý video sẽ kiểm tra tất cả các góc quay, phân tích chi tiết từng khung hình. Quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài trên sân, nhưng VAR cung cấp cơ sở dữ liệu trực quan và đáng tin cậy. Điều này giúp hạn chế tình huống tranh cãi và nâng cao độ chính xác của quyết định.
Một điểm đáng chú ý là VAR không can thiệp mọi lúc. Nếu trận đấu đã tiếp tục, VAR sẽ không xem xét lại. Ngoài ra, trong trường hợp đội tấn công phạm lỗi trước khi ghi bàn, bàn thắng sẽ không được công nhận ngay cả khi VAR quan sát. Hệ thống chủ yếu giúp trọng tài phạt nguội hoặc điều chỉnh các quyết định quan trọng mà mắt thường khó nhận biết.
Lợi ích và giới hạn của công nghệ VAR là gì?
Lợi ích của VAR
VAR có tỷ lệ chính xác rất cao, được ghi nhận trong hơn 1.000 trận đấu với mức chính xác từ 93 đến 99%. Công nghệ này giúp các trọng tài đưa ra quyết định một cách công bằng hơn, giảm thiểu tranh cãi và đảm bảo rằng các bàn thắng, thẻ phạt hay quả phạt đền đều được xử lý minh bạch.
Công nghệ VAR không chỉ nâng cao độ chính xác, mà còn tác động đến tâm lý và chiến thuật của các đội bóng. Việc biết rằng mọi tình huống quan trọng đều có thể được kiểm tra lại khiến cầu thủ phải cẩn trọng hơn, hạn chế các pha phạm lỗi nguy hiểm và tăng tính công bằng trên sân. Đồng thời, VAR cũng giúp người hâm mộ tin tưởng vào quyết định của trọng tài, giảm các tranh cãi sau trận đấu.
Giới hạn của VAR
Mặt khác, VAR chỉ áp dụng trong những tình huống trọng yếu và không can thiệp vào các pha bóng bình thường. Điều này vừa giúp duy trì tốc độ trận đấu, vừa đảm bảo các quyết định quan trọng không bị bỏ sót. Thêm vào đó, trọng tài vẫn giữ quyền quyết định cuối cùng, giúp yếu tố con người vẫn hiện diện trong bóng đá.
Tuy nhiên, VAR cũng có những hạn chế nhất định. Một số ý kiến cho rằng việc sử dụng công nghệ có thể làm chậm nhịp trận đấu hoặc làm giảm bớt cảm giác kịch tính. Bên cạnh đó, dù có sự can thiệp của máy móc, bóng đá vẫn chứa đựng những tình huống gây tranh cãi và bất ngờ, điều này không thể loại bỏ hoàn toàn.
Kết luận
Các thông tin giải đáp công nghệ VAR là gì cho thấy đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong bóng đá hiện đại, đặc biệt ở các giải đấu lớn như World Cup. Việc áp dụng VAR đã mở ra một chương mới trong lịch sử bóng đá, giúp người hâm mộ yên tâm hơn về các quyết định trên sân. Dù còn một số ý kiến trái chiều, vai trò của công nghệ này trong việc nâng cao công bằng và độ chính xác của các trận đấu là không thể phủ nhận.
Bạn nghĩ sao về VAR? Nó khiến trận đấu kém kịch tính hay thực sự giúp trận đấu diễn ra công bằng hơn? Hãy chia sẻ ý kiến của mình để cuộc thảo luận thêm sôi nổi.
